Nie każdy posiada zawód elektryka, ale każdy ma szansę stać się jednym z nich – w ten sposób rozpoczynamy naszą podróż w artykule, skupiając się na dostępności i łatwości zdobywania uprawnień w porównaniu do rzeczywistego procesu oraz procedur, jakie trzeba przejść, by posługiwać się uprawnieniami z pełną świadomością zakresu naszej wiedzy i praktyki.


Gdy mówimy o uprawnieniach elektrycznych, popularnie zwanych “sep”, natychmiastowo pojawia się w naszej głowie wizja produktu lub usługi, którą zdobędziemy błyskawicznie, bez dużego wysiłku, a jedynym warunkiem zdobycia ich jest uregulowanie opłat i uczestnictwo w dwugodzinnym szkoleniu online.
Choć dla wielu instalatorów może to być kuszące rozwiązanie, zastanówmy się, czy wykonując prace związane z elektrycznością, chcemy jedynie szybko i łatwo zarobić, czy też zależy nam na świadczeniu usługi na najwyższym poziomie, zgodnie z zasadami sztuki rzemieślniczej, a także z perspektywą powrotu do klienta, który zapamięta naszą pracę jako profesjonalną i starannie wykonaną.

Czym są i do czego służą uprawnienia energetyczne?

Uprawnienia energetyczne są oficjalnym potwierdzeniem kwalifikacji dla osób zajmujących się pracami z zakresu eksploatacji, konserwacji, dozoru oraz montażu urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych. Stanowią one gwarancję dla pracodawców i klientów, że specjalista dysponuje niezbędną wiedzą i umiejętnościami do bezpiecznego i efektywnego zarządzania systemami oraz urządzeniami. Uprawnienia energetyczne stanowią klucz do bezpiecznej i zgodnej z prawem pracy z energią elektryczną, cieplną i gazową. Dzięki nim osoba posiadająca te uprawnienia może samodzielnie wykonywać np. instalacje elektryczne w mieszkaniach, a także pracować w branżach takich jak elektroenergetyka, ciepłownictwo, gazownictwo czy fotowoltaiką.

Wymóg posiadania uprawnień elektrycznych wynika z ustawy Prawo Energetyczne, uchwalonej dnia 10 kwietnia 1997 r. Artykuł 54 ust. 1 tej ustawy jednoznacznie określa, że osoby zajmujące się eksploatacją sieci, urządzeń i instalacji muszą posiadać kwalifikacje potwierdzone świadectwem wydanym przez odpowiednie komisje kwalifikacyjne.

Podziały Uprawnień Energetycznych

Jak podzielone są uprawnienia energetyczne?

Uprawnienia energetyczne podzielone są na trzy grupy oraz dwie podkategorie, co ma kluczowe znaczenie, ponieważ odzwierciedla specjalizację danego specjalisty czy instalatora, a także weryfikuje jego wiedzę w kontekście konkretnego zakresu i branży, w której planuje świadczyć usługi.

  • Grupa 1: Elektryczna Grupa ta, znana również jako grupa “elektryczna”, obejmuje uprawnienia pozwalające na eksploatację urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych, zajmujących się wytwarzaniem, przetwarzaniem, przesyłaniem i zużyciem energii elektrycznej.
  • Grupa 2: Cieplna Kolejną grupą jest grupa “cieplna”. Posiadacze uprawnień w tej kategorii mogą eksploatować urządzenia generujące, przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło, a także inne urządzenia energetyczne.
  • Grupa 3: Gazowa Ostatnią z grup jest grupa “gazowa”. Osoby posiadające uprawnienia w tej kategorii mogą obsługiwać urządzenia, instalacje i sieci gazowe, zajmujące się produkcją, przetwarzaniem, przesyłaniem, przechowywaniem i zużywaniem paliw gazowych.

W każdej z grup uprawnień energetycznych (G1, G2, G3) występuje podział na dwa rodzaje uprawnień:

  • Uprawnienia z zakresu eksploatacji – umożliwiają pracę związane z obsługą, konserwacją, remontami, montażem, demontażem i pracami kontrolno-pomiarowymi
  • Uprawnienia z zakresu dozoru – umożliwiają nadzór nad pracą innych pracowników zajmujących się eksploatacją. Posiadając uprawnienia z zakresu dozoru można m.in. wydawać polecenia pisemne pracownikom, sporządzać protokoły odbioru.

Skrót “SEP” – Historia i Znaczenie

Dlaczego uprawnienia energetyczne potocznie nazywane są “SEP”?

Chociaż oficjalnie są to uprawnienia energetyczne, popularnie znane są jako “SEP”. Skrót ten odnosi się do Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Ale skąd wzięła się ta potoczna nazwa, i dlaczego tak wielu specjalistów używa tego skrótu?

Historia Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP)
Wszystko zaczęło się od trzech kluczowych wydarzeń, które doprowadziły do powstania Stowarzyszenia Elektryków Polskich:

  1. Uchwała zjazdu elektryków w Krakowie (12-16 września 1912): Na tym zjeździe podkreślono konieczność stworzenia ogólnopolskiej organizacji elektryków.
  2. Zebranie kierowników elektrowni małopolskich (4 stycznia 1919): Potwierdziło ono potrzebę utworzenia ogólnopolskiej organizacji.
  3. Uchwała zebrania Koła Elektrotechników w Warszawie (7 kwietnia 1919): Podjęto decyzję o terminie zjazdu, co stanowiło kolejny krok w procesie powołania Stowarzyszenia Elektryków Polskich.

W 1928 roku doszło do połączenia Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich ze Stowarzyszeniem Radiotechników Polski. 5 stycznia 1929 roku Komisariat Rządu m.st. Warszawy zatwierdził nowy statut SEP i zmianę nazwy na “Stowarzyszenie Elektryków Polskich”.

Dlaczego “SEP” stało się synonimem uprawnień elektrycznych?

Termin “SEP” jako skrót od Stowarzyszenia Elektryków Polskich zaczął funkcjonować w powszechnej świadomości. Początkowo dotyczył on organizacji, ale z czasem zaczął być używany także w kontekście uprawnień elektrycznych. Jest to z pewnością wynik długotrwałego istnienia Stowarzyszenia oraz jego roli w regulowaniu standardów i kwalifikacji w branży elektrycznej. Dzisiaj, “SEP” to termin powszechnie rozumiany, utożsamiany z uprawnieniami elektrycznymi, które potwierdzają kwalifikacje specjalistów w dziedzinie elektrotechniki.

  Uprawnienia energetyczne – Jak zdobyć je na mocy obowiązującego prawa?

Wymagania i Konsekwencje

Nowe rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 1 lipca 2022 roku dostarcza konkretnych wytycznych dotyczących kwalifikacji osób dopuszczanych do egzaminu na uprawnienia energetyczne. Nie spełnienie tych wymagań ma bezpośrednie konsekwencje:

  • Nie zostaniesz dopuszczony do egzaminu, a więc tym samym nie zdobędziesz uprawnień energetycznych i nie będziesz uprawniony do wykonywania zawodu i pracy.

Aby wziąć udział w egzaminie energetycznym (w grupie pierwszej, drugiej lub trzeciej), musisz spełnić określone warunki. Są to:

  • Wiek 18 lat: Minimalny wiek, który musisz osiągnąć przed przystąpieniem do egzaminu.
  • Posiadanie Dokumentu Potwierdzającego Wymagane Wykształcenie: Może to być:
    • Dokument ukończenia szkoły o odpowiednim profilu zawodowym.
    • Zaświadczenie pracodawcy potwierdzające doświadczenie zawodowe.
    • Dyplom czeladnika lub mistrza.

Osoby zainteresowane uzyskaniem możliwości przystąpienia do egzaminu energetycznego, pomimo braku posiadanych dokumentów, mają możliwość tego dokonania. Jednak, aby spełnić takie warunki, konieczne jest podjęcie dodatkowych procedur związanych z odpowiednim przygotowaniem szkoleniowym, egzaminami wewnętrznymi, które mogą dopuszczać do egzaminu zewnętrznego.

W tym kontekście istotne jest zwrócenie uwagi na ośrodki szkoleniowe, które posiadają nie tylko odpowiednie doświadczenie w realizacji kursów i szkoleń technicznych, lecz także zdobyły zaufanie klientów, co potwierdzają odpowiednie opinie. Ośrodki te oferują specjalistyczne przygotowanie, umożliwiając tym samym osobom bez posiadanych dokumentów podjęcie wyzwań związanych z egzaminem na uprawnienia, natomiast po wcześniejszym przygotowaniu z odpowiednio realizowanym zakresie szkolenia, najczęściej trwającym co najmniej kilka dni. Dzięki temu podejściu, nawet osoby nieposiadające tradycyjnego wykształcenia technicznego mają szansę na zdobycie niezbędnych umiejętności i wiedzy, otwierając sobie drzwi do kariery w dziedzinie elektrotechniki.

Rozwój zawodu elektryka w Polsce: potrzeba i perspektywy

Zawód elektryka w dzisiejszych czasach stał się jednym z najbardziej poszukiwanych i niezbędnych zawodów w Polsce. Wysoka potrzeba specjalistów w tej dziedzinie wynika z rozwoju infrastruktury, nowoczesnych technologii oraz zwiększonego zapotrzebowania na instalację. Zarówno w małych, jak i dużych firmach czy przedsiębiorstwach, można zauważyć widoczne braki kadrowe w obszarze elektryki. Elektrycy są również bardzo poszukiwani w zakładach energetycznych, elektrowniach i elektrociepłowniach, gdzie ich zadania obejmują montaż, uruchamianie oraz konserwację instalacji i urządzeń elektrycznych.

Firmy borykają się z trudnościami w znalezieniu wykwalifikowanych pracowników, co prowadzi do ograniczenia tempa prac oraz wpływa negatywnie na rozwój przedsiębiorstw. Wzrastające zapotrzebowanie na usługi elektryczne stwarza nadzwyczajne możliwości dla osób posiadających odpowiednie kwalifikacje. Zainwestowanie w zdobycie solidnych kwalifikacji elektryka staje się nie tylko gwarancją satysfakcjonującej kariery, lecz także ruchem ku przyszłości, gdzie zapotrzebowanie na ich umiejętności będzie jedynie rosło. Dlatego warto już dziś rozpocząć tę fascynującą podróż z właściwym biletem – uprawnieniami energetycznymi poprzedzonym odpowiednim przygotowaniem w sprawdzonych jednostkach szkoleniowych.

PAMIĘTAJ!

Osoba posiadająca status instalatora specjalisty to jednostka, której wiedza teoretyczna i umiejętności praktyczne są potwierdzone odpowiednimi dokumentami kwalifikacyjnymi. Kluczowe jest wybieranie renomowanych ośrodków szkoleniowych, które prowadzą szkolenia zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz dokładnie sprawdzają kompetencje przyszłych specjalistów. Warto podkreślić, że decyzja oparta jedynie na szybkości zdobycia uprawnień nie zawsze jest optymalnym wyborem, a preferowane powinno być podejście, które uwzględnia pełne i kompleksowe przygotowanie zawodowe.